29 Şubat’ı Sezar İcat Etti

Temmuz (July) ayına adını vermesiyle bilinen Roma İmparatoru Jül Sezar, M.Ö. 45 yılında verdiği kararla her dört yılda bir Şubat ayına bir gün eklemesini isteyen kişinin de ta kendisiydi.

Sezar, bir yılı mevsimlere göre ayarlamak yerine, 364 gün olarak kabul edilen yıla bir ay ekleyerek, yılların biriktirdiği fazla ve eksik günleri dengelemek istiyordu. Sezar, takvimle ilgilenmekle yükümlü Romalı din insanlarına danışmak yerine, astronomide çok daha ileri olan Mısırlı gök bilimcilerine başvurdu.

Mısırlılar, Roma İmparatoru'na bir yılın 365.6 gün olduğunu söyledi. Sezar, M.Ö. 46 yılı için 15 ay içeren bir takvim hazırlayarak, geçmiş yılların neden olduğu uyuşmazlığı ortadan kaldırmayı amaçladı. İlk artık yıl ise M.Ö. 45 olarak kayıtlara geçti. Jülyen takvimindeki artık gün, Şubat ayının son gününde değil, Mart ayının ilk gününden altı gün öncesine denk geliyordu. Kısaca, o dönemde her yıl Şubat ayı 29 çektiği için, artık gün 24 Şubat’a denk geliyordu.

DÜNYA’NIN DÖNÜŞ HIZIYLA UYUŞMADI
Yeni hesaplamalara rağmen Jülyen takvimi istendiği kadar doğru değildi. Bunun nedeni, Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş süresinin 365.6 saatten 11 dakika kısa olması. Yani tam dönüş süresi 365 gün, 5 saat, 48 dakika ve 46 saniye.

Bu hesap ikinci yüzyıldan bu yana bilinse de, İsa’nın dirildiği günü temsil eden Paskalya Bayramı’nın, baharın başlangıcından çok sonraya denk gelmesi nedeniyle Papa 13’üncü Gregory, her 400 yıldan üç artık yılı atarak Gergoryen takvimini hazırladı.

BATI İLE DOĞU ANLAŞAMADI
Avrupa’nın Katolik ülkelerinde ve bu ülkelerin sömürgelerinde hemen kabul edilen takvim, Ortodoks ve Protestan topraklarında direniş gördü. Jülyen takvimi bölylece 1752’ye kadar İngiltere’de, 1918’e kadar da Rusya’da kullanılmaya devam etti.

Gregoryen takviminin bazı coğrafyalarda yüzyıllar sonra kabul edilmesi, bugün Rusya’da Jülyen takvimi geçerliyken yaşanan Ekim Devrimi’nin Gregoryen takvimine göre, Paskalya Bayramı’nın da Batı ile Doğu’daki kiliselerde farklı tarihlerde kutlanmasına neden oldu.

Bu durumun başka örnekleri de mevcut. ABD’nin ilk Başkanı George Washington’un doğumgünü, Gregoryen takvimine göre 1752’den itibaren 22 Şubat’a denk gelse de, hala Şubat’ın üçüncü Pazartesi günü kutlanıyor.

ntv