ALDEHiTLER Karbonil grubuna bir – R ve bir H nin bağlanmasıyla aldehitler oluşur. veya R – CHO genel formülü ile gösterilir. --Aldehitlerin küçük molekülleri hoş olmayan kokulu, büyük molekülleri ise hoş kokuludurlar. --Aldehitlerin kaynama noktaları, aynı karbon sayılı alkol ve asitlerden düşük, alkanlardan yüksektir. İsimlendirme 1..Türediği karboksilli asitteki – OİK ASİT eki yerine aldehit kelimesi getirilir. 2..Türediği hidrokarbonun sonuna – AL eki getirilir. ALDEHiTLERİN KiMYASAL REAKSiYONLARI --Aldehitler yükseltgenme reaksiyonu verirler. Aldehitlerin yükseltgenmesinden karboksilli asitler oluşur. --Aldehitler, Amonyaklı AgNO3 çözeltisini (Tollens ayıracı) metalik gümüşe indirger. Deneyin yapıldığı tüp, gümüş metali ile kaplanacağından ayna görüntüsü oluşur. R – CHO + 2Ag++3OH– ® 2Ag(k) + R – COO– +2H2O Aldehitler, Fehling çözeltisi ile ısıtılırsa kırmızı renkli bakır I oksit (Cu2O) çöker. Fehling çözeltisi 1..NaOH ile baziklendirilmiş CuSO4 çözeltisine sodyum potasyum tartarat çözeltisi katılarak hazırlanan koyu mavi renkli çözeltidir. R – CHO+2Cu+2 + 5OH– ® Cu2O(k) + RCOO– + 3H2O 1..Aldehitler potasyum permanganat çözeltisinin rengini giderirler. Aldehit karboksilli aside yükseltgenirken, KMnO4'deki Mn+7 iyonu Mn+2 ’ye indirgenir. 5RCHO + 2MnO4– + 6H+ ® 5RCOOH+2Mn+2+3H2O 2..Aldehitler polimerleşme reaksiyonu verirler. 3..Aldehitler katılma reaksiyonu verirler. Katılma karbonil grubundaki pi bağının açılması ile gerçekleşir a.Hidrojen katılması (İndirgenme Reaksiyonu) Aldehitlerin indirgenmesinden (H2 katılması) primer alkoller oluşur. b.Aldehitlere su katılmasıyla aldehit hidrat bileşikleri oluşur. c.Aldehitlere NH3 katılmasıyla amonyaklı aldehit oluşur ALDEHiTLERİN ELDESi 1.Primer alkollerin bir kademe yükseltgenmesinden aldehitler elde edilir. 2.Karboksilli asitlerin bir kademe indirgenmesinden aldehitler elde edilir.
