Aruba Adası

'Ülkeler' forumunda Uygu tarafından 24 Eyl 2012 tarihinde açılan konu

  1. Uygu

    Uygu New Member

    Küçük Antiller adalar topluluğunda, Venezuela'ya yakın, Kurasao'nun batısında, Hollanda'ya bağlı bir adadır.

    [​IMG]

    Venezuela, Aruba ile Kurasao ve Bonaire ile birlikte bu adaları hak iddia etmektedir. 1499 yılında İspanyollar tarafından bulunmuş, 1636 yılında ise Hollanda sömürgesi olmuştur. 1986 yılında, Hollanda'ya bağlı Hollanda Antilleri'nden ayrılarak; doğrudan Hollanda'ya bağlanmıştır.

    Yaklaşık 70.000 yaşayanı (çoğunluğu başkent Oranjestad'da olmak üzere) Afrikalı, yerli, Avrupalı, Hintli karışımıdır. Yerel dili Papiamento olmasına karşın; resmi dili Flemenkçedir. 20. yüzyılın başlarında Venezuela petrolünü işleyen rafineriler ana gelir kaynağı iken; 1980'lerden sonra turizm ön plana çıkmıştır. Tabiat harikası uzun kumsallarının olması, komşu ada Kurasao'ya göre turizmin çok daha gelişmesine katkıda bulunmuştur.


    [​IMG]
    Coğrafya

    Karayip Denizi’nde bir ada ülkesi olan Aruba, Venezuela’nın kuzeyinde yer almaktadır. (12;30) Kuzey ve (69;58) Batı coğrafi koordinatlarında yer alan Aruba Bonaire ve Kurasao, toplamda 193 Km2 yüz ölçümüne sahiptir. Tipik bir ada ülkesi olan Bonaire’nin karasınırı bulunmamaktadır ve ülkenin sahil şeridi uzunluğu 68.5km’dir.

    Tropikal iklimin hakim olduğu Bonaire’de küçük sezonsal sıcaklık farklılıkları da görülmektedir. Karayip Denizi noktasının rakım açısından en düşün nokta olduğu Aruba’da rakım açısından en yüksek nokta ise 188m yüksekliği ile Jamanota Dağı’dır. Beyza kumlara sahip sahillerin yer aldığı Aruba’da fırtınalar çok sıklıkla görülmektedir. Karayipler kasırga kuşağında yer alan Aruba, coğrafi açıdan yer aldığı bölgenin özelliklerini çoko sıklıkla hissetmektedir.

    Toplum

    Aruba’nın tahmini nüfusu 103.065’tir. ülke nüfusunun yaşlara göre dağılımı ise şu şekildedir;

    0-14 yaş : %19.1(erkek 9.921/ kadın 9.758)
    15-64 yaş : %70.3(erkek 34.676/kadın 37.752)
    65 yaş ve üzeri : %10.6(erkek 4.351/kadın 6.607)

    Aruba’da nüfus artış oranı (2009 senesi verileine göre) %1.478’dir ve ülke bu oranla dünya sıralamasında 94. sırada yer almaktadır. Aruba’da nüfusun kentsel yaşam oranı %47’dir ve 2005-2010 seneleri arasındaki periyotta kentsel nüfus artış oranı %0.1’dir. Aruba’da ortalama yaşam süresi 75.28’dir ve obu oran erkekler için 72.25 ve kadınlar için ise 78.38 olarak gerçekleşmiştir(2009 senesi verileri).

    Ülke vatandaşlarına Arubalı denilmektedir. Aruba’da; melez beyazlar(Karayipli Amerindianlar) %80 oranında mevcutken, diğer etnik gruplar ise nüfusun %20’sini teşkil etmektedirler. Aruba’da ;Creole dili(Papiamento) %66.3, İspanyolca %12.6, İngilizce %7.7, Almanca %5.8(resmi dil), diğer diller %2.2 ve belirlenememiş diller ( %5.3) konuşulmaktadır. Aruba’da eğitim harcamalar, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın %4.8’ini teşkil etmektedir(2005 senesi verileri).
    [​IMG]
    Hükümet

    Ülke; Hollanda Krallığı üye devleti statüsündedir, veiç ilişkilerinde bağımsızlığı 1986 senesinde Hollanda Antilleri’nden ayrılarak elde etmiştir. Diğer taraftan, ülke savunma ve dış ilişkilerinden Almanya sorumludur. Parlamenter dekomrasi yönetim sisteminin hakim olduğu Aruba’nın başkenti (12;31) Kuzey ve (70;02) Batı coğrafi koordinatlarında yer alan Oranjestad’tır.

    Aruba, Hollanda Krallığı’na bağlı bir statüye sahip olduğu için herhangi bir yönetimsel bölgeye ayrılmamıştır. Ülkede 18 Mart(1976) Bayrak Günü, resm, tatil olarak kutlanmaktadır. Aruba anayasası 1 Ocak 1986 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Aruba’da Alman medeni kanunlarının yanı sıra İngiliz Medeni kanunları da etkili olmaktadır. Aruba devlet başkanlığı görevini 30 Nisan 1980 tarihinden itibaren Kraliçe Beatrix yürütmekte ve temsilciliğini ise 11 Mayıs 2004 tarihinden itibaren Fredis Refunjol yürütmektedir. Aruba’nın üyesi olduğu uluslar arası organizasyonlar ise; Caricom (gözlemci), ILO, IMF, Interpol, IOC, ITUC, UNESCO (sözleşme tarafı), UNWTO (sözleşme tarafı), UPU, WCL, WFTU, WMO’dir.

    [​IMG]
    Ekonomi

    Ekonominin başlıca kalemi olan turizmin yanı sıra ülkede aynı zamanda denizaşırı bankacılık ve petrol rafirerisi nin ekonomiye katkısı bulunmaktadır. Turizm sektöründe son on yıllık periyotta meydana gelen artış, sektörün diğer sektörlere oranla ön plana çıkmasına neden olmuştur. %75’lik bir çoğunluğu Amerikalı turislterin oluşturduğu yaklaşık 1.5 milyon turist her sene ülkeyi ziyaret etmektedir. Yeni otel ve turistik tesis inşaatları ülke inşaat sektörünün 1985 senesine oranla 5 kat daha artmasına neden olmuştur.

    1993 senesinde yeniden faaliyete geçirilen petrol rafinerisi ülke iş istihdamına, nakit akışı artışına ve ülke ekonomisi büyümesine büyük katkılar sağlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde meydana gelen 11 Eylül 2001 saldırısından sonra, ülkeyi ziyaret eden turist sayısında büyük düşüşler yaşanmıştır. 2004 senesinde otellerin doluluk oranı yaklaşık olarak %80 olarak gerçekleşirken, diğer Karayip ülkelerinde bu oran yaklaşık olarak %68 olarak gerçekleşmiştir.

    Aruba’nın Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’sı( resmi döviz kuru) 2005 senesi itibari ile 2.258 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aruba ekonomisindeki reel büyüme oranı gene 2005 senesi itibari ile %2.4 olarak gerçekleşmişt ve ülke bu oranla dünya ekonomik büyüme sıralamasında 154. sırada yer almıştır.

    Kişibaşı milli gelirin 21.800 dolar(2004 senesi verileri) olarak gerçekleştiği Aruba’da işsizlik oranı (2005 senesi verileri) %6.9’dur. 2005 senesi verilerine göre; kamu gelirleri toplamı 507.9 milyon dolar ve kamu harcamaları ise 577.9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Gene aynı sene itibari ile Aruba kamu borçları tutarı Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın %46.3’ünü oluşturmaktadır. Enflasyon oranını %3.4(2005 senesi verileri) olarak gerçekleştiği Aruba’da; sarısabır(aloin), canlı hayvan ve balık tarımsal kaynaklar arasında yer almaktadır.

    Aruba, elektrik ihtiyacının hepsini ülke içerisinde üterme kapasitesine sahip bir Karayip ülkesidir. ülke elektrik ihracatı/ithalatı gerçekleştirmemektedir. Petrol ihtiyacının bir kısmını ülke içerisinde üreten Aruba; 2005 senesi itibari ile 233.300 varil/gün petrol ihracatı ve 238.200 varil/gün petrol ithalatı gerçekleştirmiştir. 2006 senesi itibari ile 124 milyon dolar olan ihracatın başlıca kelmeleri; canlı hayvan-hayvansal ürünler, sanat-koleksiyon ürünleri, makine-elektrikli aletler, taşımacılık ürünleridir.

    Aruba; Panama %29.7, Kolombiya %17, Hollanda Antilleri %13.2, Amerika Birleşik Devletleri %11.3, Venezuela %10.9, Hollanda %9.2 ülkelerine ürün ihraç etmektedir. Aruba ithalat rakamı tutarı 2006 senesi itibari ile 1.054 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ülke; makine-Elektirkli aletler, ham petrol, kimya ürünleri, yiyecek malzemeleri ürünlerini ülke dışarısından ithalat yolu ile elde etmektedir. Aruba; Amerika Birleşik Devletleri %54.6, Hollanda %12, İngiltere %4.7 ülkelerinden ürün ithal etmektedir.


    *

    Alıntı
     

Bu Sayfayı Paylaş