Bitlis Cami'leri

Discussion in 'Doğu Anadolu Bölgesi' started by sha., Dec 30, 2009.

  1. sha.

    sha. ..daha çirkin, daha huysuz


    Bitlis Ulu Camii: Kitabesine göre 1150 yılında Ebul Muzaffer Muhammed tarafından inşa edilen cami, Anadolu Selçuklu Mimarisinin en eski ve önemli örneklerinden biridir. Daha sonraki devirlerde Artuklu camilerinde görülen plan burada simetrik, dengeli bir biçimde uygulanmıştır.

    [​IMG]

    Kıble duvarına paralel 3 nef ile mihrap önünde bir kubbe bulunmaktadır. Bu kubbe, dışarıdan silindirik bir tambur üstüne oturmakta ve konik bir çatı ile örtülmektedir. Minaresi 1492-1493 yıllarında yapılan Ulu Cami kesme taştan inşa edilmiştir.
    Bitlis Alemdar Camii: Şehrin güneyinde aynı adı taşıyan köprünün yanındadır. Dik bir yamaca kurulmuş, iki katlı bir yapı olup, altı türbe üstü ibadet yeridir. Kitabesinde 1783-1784 yıllarında Maksut Paşa tarafından onarıldığı belirtilmektedir. Türbede Ebu Eyyüb-ül Ensari’nin kardeşi Feyzullar Ensari (Alemdar Paşa) yatmaktadır. Cami ismini buradan almaktadır.



    Bitlis Kızıl (Mescit) Camii: Kırmızı Bitlis yöresi taşından inşa edilen ve şehrin doğu tarafındaki yamaçta kurulmuş bulunan caminin, kiliseden çevrilmiş olması muhtemeldir. İlk inşa tarihi bilinmemektedir. Kitabesine göre 1507 yılında Bitlis’li Hüseyin Aka oğlu Alaaddin tarafından onarılmıştır. İkinci Kitabe 1864 tarihlidir. Buna göre söz konusu tarihte İnb Kasım El Hacı Mehmet tarafından onarılmıştır. Caminin ana bölümü kareye yakın planlıdır.



    Bitlis Gökmeydan Camii: Gökmeydan mahallesindedir. Kitabesindeki 1801 tarihi, onarım yılı olmalıdır. Minaresi camiden ayrı, çok yüksek ve gösterişlidir. 1924 tarihli bir kitabesi de vardır. Cami dikdörtgen planlı olup mihrap ve kubbe duvarının dış kısmındaki süslemeler ile oyma ve kabartmalar dikkate değerdir. Caminin minaresi ise yontma taştan, eşsiz bir işçilikle işlenerek yapılmıştır.



    Bitlis Şerefiye Külliyesi ve Camii: Külliye kitabesine göre 1528-1529 tarihlerinde 4. Şerefhan tarafından inşa edilmiştir. Cami, medrese, imaret ve türbeden oluşmaktadır. Bitlis’e özgü kırmızımsı bir taş ve yöresel mimari bir tarz kullanılmıştır.



    Bitlis Şerefiye Camii: Külliyenin önemli bir bölümü olan cami, son cemaat yeri dört silindirik sütuna dayanmakta olan beş sivri kemerle avluya açılmaktadır. Sütunlardan camiin kuzey duvarlarına da kemerler atılmış ve böylece oluşan kare bölmeler birer kubbe ile örtülmüştür.



    Bitlis Şerefiye Medresesi: Camin doğusunda yer alan medrese, kareye yakın dikdörtgen planlıdır. Ortasında üstü açık bir de avlu mevcuttur. Medresenin doğu ucunda dikdörtgen planlı beş adet oda bulunmaktadır.

    Caminin taç kapısına bitişik olan türbe ise avlunun doğusunda yer almaktadır. Kitabesinde 1533’te 4. Şerefhan için yapıldığı belirtilmektedir. Tümü ile kesme taştan olan duvarlar içleri mermer işlemeli ve silmeli dikdörtgen pencerelerle bölünmüştür.

    Caminin kuzeyinde yer alan imaret cami ile birlikte 1529’da yapılmıştır. Avluya, güney yüzde bulunan eyvan biçimli sivri kemerli bir kapıdan girilmektedir. İçte olan yapının duvarları camiye göre daha sade ve kaba bir işçilik göstermektedir.

    Bitlis Dört Sandık Camii: Gökmeydan Mahallesindedir. Kesme Ahlat taşından yapılmıştır. Türbe üzerinde 1543, mihrap duvarlarında ise 1552 yıllarını gösteren iki ayrı kitabesi vardır.

    Bitlis Dede Mescidi: Kitabesi mescidin içindeki Memi Dede Türbesi ile ilgili olup, 1572 yılını vermektedir. Ayrıca kitabede “Bu mübarek imaret Mehmet oğlu Ahmet Yunus tarafındın yapılmıştır” denilmektedir. Planlı yapının yarısı mescit yarısı da türbe olarak düzenlenmiştir.​
     

Share This Page