Fonksiyon Grafikleri ve Asimptotlar

'Matematik' forumunda Uygu tarafından 23 Eyl 2012 tarihinde açılan konu

  1. Uygu

    Uygu New Member


    Matematikte asimptot, belirli bir A eğrisine istenildiği kadar yaklaşabilen ikinci bir B eğrisine verilen addır. Bir başka deyişle, A üzerinde ilerledikçe, A ve B arasındaki mesafe azalır ve sıfıra yaklaşır. Asimptot kelimesi, Yunanca "beraber düşmek" anlamındaki simpiptein fiilinin olumsuz halinden türemiştir.


    [​IMG]

    Fonksiyon grafikleri ve asimptotlar

    Asimptotlar limit kavramıyla tanımlanabilir. Herhangi bir [​IMG] fonksiyonu için,

    [​IMG] veya [​IMG] önermelerinden biri doğruysa, y = a doğrusu, f fonksiyonu için bir yatay asimptottur. Birinci önermenin doğru olduğunu varsayalım. Bu durumda, x değerini yeterince büyük seçersek, f(x) değerini a değerine istediğimiz kadar yaklaştırabiliriz. Bir başka deyişle, x ekseni üzerinde sonsuza doğru ilerledikçe, fonksiyon grafiği y = a çizgisine yaklaşacaktır. İkinci önerme doğruysa da, x ekseni üzerinde eksi sonsuza doğru ilerlemek aynı sonucu verecektir.
    Örneğin, y = 0 çizgisi (ya da x ekseni), f(x) = 1/x fonksiyonu için bir yatay asimptottur.

    Benzer şekilde,

    [​IMG] veya [​IMG] önermelerinden biri doğruysa, x = b doğrusu, f fonksiyonu için bir düşey asimptottur. Bu durumda, x değeri b,ye yaklaştıkça, f(x) değeri artı veya eksi sonsuza doğru ilerler. Bir başka deyişle, x ekseni üzerinde adım adım b,ye yaklaşırsak, fonksiyon grafiği artı veya eksi sonsuz yönünde büyüyecektir (ki buna matematikte "patlama" denir).

    Örneğin, x = 0 çizgisi (ya da y ekseni), f(x) = 1/x fonksiyonu için bir düşey asimptottur.

    Asimptotlar yatay ya da düşey olmak zorunda değildir. Herhangi bir [​IMG]doğrusu, aşağıdaki şartlardan birini sağlıyorsa, f fonksiyonu için bir eğik asimptottur:

    [​IMG] veya [​IMG] Örneğin, y = x doğrusu, f(x) = x + 1/x fonksiyonu için bir eğik asimptottur. Aynı fonksiyonun bir de düşey asimptotu vardır: x = 0. Kimi kaynaklarda, yukarıdaki iki şarttan birini sağlayan her p(x) fonksiyonuna (doğru olmasa da) eğik asimptot denir. Bu tanıma göre, örneğin y = x2 parabolü, f(x) = x2 + 1/x fonksiyonu için bir eğik asimptottur.


    Alıntı
     

Bu Sayfayı Paylaş