Raid Nedir ve Neden Kullanılır Neden Raid Kullanılır. Raid kullanmak için pek çok sebeb vardır. Bunlardan bazıları birden çok diski daha buyuk tek bir disk gibi kullanmak, performansı artırmak, güvenirliği artırmak. Özellikleri Raid pek cok block device ile çalışabilir. IDE, SCSI disklerle veya her iki çeşitin karışık kurulduğu bir sistemle kullanabilirsiniz. Disklerinizin ve bus'ın hızlı olması tercih etmelisiniz. Ayrıca bus'ın performansını iyi kullanmak için uygun sayıda disk kullanmak da gerekli. UW-SCSI busın üzerine 14 tane UW disk takmak performansınızı düşürecektir. Benzer şekilde aynı IDE bus üzerinde master ve slave diskleri bir arada kullanmak performansı inanılmaz seviyede düşürmektedir. IDE bus için en iyisi her bus'a tek disk takmaktır. Ayrıca raid'in dosya sisteminden farklı bir katmanda olduğu için üzerine istediğiniz dosya sistemini kurabilirsiniz. Terimler Bu dokümanda geçen raid terimi "Linux Software Raid" anlaminda kullanılmıştır. Bu döküman içeriği "Hardware Raid" ile karıştırılmamalıdır. Dokümanın içerisinde disk sayısı S harfi ile diskin boyutu ise B harfiyle kısaltılmıştır. Linear Mode -İki yada daha fazla disk tek bir parça olarak birleştirilir. Diskler birbirinin ardısıra eklenmiş gibi calışırlar yani ilk önce birinci kısım dolacak ardından ondan sonra gelen ve sırayla digerleri. Bu kurulumda disklerin eşit olması da gerekmez. - Bu tür kurulumda güvenirlik (redundancy) yoktur. Eğer bir diskinizi çuvallarsa (crash) büyük ihtimalle tüm bilgilerinizi kaybedersiniz. (Eğer şanslı iseniz bir miktar bilgi kurtarmanız olası.) - Okuma ve yazma performansı kullanım yoğunluğuna bağlıdır. Aynı anda birinci ve ikinci kısımlardaki dosyalara ulaşma istegi olduğu takdir performans kazancı görülebilir. Raid 0 -Bu mod aynı zamanda şeritli (stripe) olarak da bilinir. Linear kuruluma benzer önemli farkı okuma ve yazmanın paralel halde olmasıdır. Bu nedenle birleştirilecek diskler (bölümlemeler ) yaklaşık aynı boyutta olmalıdır. Tüm işlemler paralel gerçekleş- tiğinden hepsi aynı anda dolar. - Bu kurulum tipinde de güveninirlik yoktur. Üstelik bir diskin çuvallaması durumunda bilgilerin disklere şeritler halinde yazılmasından dolayı hiç bir şekilde geriye kalan disklerden bilgi kurtarmak mumkun olmayacaktır. - Tum okumalar ve yazmalar tum diskler üzerinde paralel yürüdüğünden performans yüksektir. Genelde raid 0 performans amaçlandığında kullanılır. Eğer bus ve diskler yeterince iyiyse S * P MB/sec yakın performans elde edilir. Raid 1 - Güvenirlik ilk olarak bu modda başlar. Raid-1 iki yada daha fazla diskle ve istenirse yedek disklerle kullanılabilir. Bu kurulumun esprisi disklerdeki bilginin diğer disklerde yansılanmasıdır (mirror) . Disklerin boyutlarının mümkün olduğunca eşit olduğu bu kurulumda raid device'ın boyu en küçük disk kadar olcaktır. - Eğer N-1 sayıda disk iptal edildiğinde (çıkarılma veya bozulma) , tüm bilgiler aynı şekilde erişilebilir durumda olacaktır. Eğer yedek diskler bulunuyorsa ve eğer sistem çalışabilir durumda ise ( bir crash'den sonra SCSI yada IDE bus çalışır durumda ise kilitlenmemişse) yansının yeniden oluşturulması anında başlar. - Okuma performansı S * P kadar çıkabilir, yazma ise daha düşüktür. Okuma paralel olarak bir kaç diskten yapilabilirken, yazma sırasında disk sayısı kadar tekrarlama yapılmaktadır. Raid 4 - Bu cok sık kullanılan bir kurulum değildir. Üç yada daha fazla diskle yapılır. Disklerin tümden yansılanması yerine, bir disk üzerinde eşlik bilgisi (parity information) tutulur, geri kalan kısmı raid 0 gibidir. Bir disk eşlik için ayrıldığından raid'in boyutu (S -1 ) * K ( K = en Küçük diskin boyutu) kadar olacaktır ve en uygunu yakın boyutta diskler kullanmaktır. - Eğer bir disk çuvallarsa eşlik bilgisi yeniden oluşturulmasını sağlar. Eğer iki disk göçerse tüm bilgi gider. - Bu kurulumun pek fazla kullanılmamasının sebebi eşlik bilgisinin tek bir diskte bulunması ve her yazım sırasında güncellenmesinin performans darboğazı oluşturması. Eğer yavaş diskleriniz ve bir de çok hızlı diskiniz varsa kullanabilirsiniz. Raid 5 - Bu belki de en kullanışlı raid seviyesidir. Pek çok diski, bir tane şeklinde kullanmak ve bu sırada güvenirliği muhafaza etmek için uygun bir moddur. Raid-5 3 veya daha fazla diskle ve yedek disklerle kullanılabilir. Oluşan raid-5 device'ın boyutu tıpkı raid-4'ki gibi (S -1)* K kadar olacaktır. Raid 4 ile Raid 5 arasındaki önemli fark eşlik bilgisinin Raid 5 de diskler arasında uygun olarak dagıtılmasıdır. - Eger disklerden biri çuvallarsa tüm bilgi kurtarılır olacaktır. Eğer yedek diskler varsa yeniden yapılanma (reconstruction) derhal başlıyacaktır. Eğer iki diskin başına gelirse kurtarma şansı yoktur. - Performans hem okuma hem de yazma olarak artması beklenir. Ne kadar olduğu ayrıca CPU ve Bus'a çok bağlıdır. Genel Ayarlar Raid Kurulumu! Raid kurarken aşagıdakilere ihtiyacınız olacak. 2.2.x serisinde yada en son 2.0.x kernel Güncel RAID yaması Raid Araçları Sabır, kafeinli içecekler, tekrar okumlar, liste takipleri, listeye sorular. Tum gereken yazılımlar altında bulunur (ama siz önce yakındaki bir yansıya bakın) . Raid Araçları ve yamalar daemons/raid/alpha altındadır. Kerneller kernel altdizininde bulunur. İlk olarak çekirdeği uygun yamayla yamayın ve RAID desteğiyle birlikte derleyip kurun. (Bu kısımlarda sorun yaşarsanız once referanslarda verilen listenin archivelerini karıştırın, eğer çözüm bulamazsanız listeye sorun. En iyisi bu işlere soyunurken listeye üye olmaktır. Bir süre izlemek epey fikir sahibi olmanızı sağlar. Hangi çekirdeği neden tercih etmeniz gerektiği gibi tecrübe gerektiren bilgilere de ulaşmış olursunuz) Daha sonra Raid Aracları (raidtools) paketini kurun. Eğer reboot ederseniz, açıldıktan sonra /proc/mdstat diye bir dosyanızın olması lazım. Bundan sonra en yakın arkaşınız o dosya olacak. İçeriğini cat /proc/mdstat diyerek bir görün. Çıktısı hangi raid seviyelerinin olduğunu gösterecektir. Raidde kullanacağız disk bölümlemelerini yaratın.
