Sagu ve Koşuk Arasındaki Benzerlik ve Farklar

1.Koşuk

İslamdan önce sığır törenlerinde şölenlerde totemin kurban edildiği ziyafetlerde zaferle biten savaş sonlarında halkı heyecanlandırmak için okunan şiirlere koşuk denir.

a. Hece vezni ve yarım kafiye ile söylenen şiirlerdir.

b. Nazım birimi dörtlüktür.

c. Bu şiirlerde düz kafiye kullanılır: aaaa bbba ccca… (aaab cccb dddb)

d. 7’li hece vezniyle söylenirdi.

e. Genellikle lirik şiirledir. Bu yüzden Koşukların duygu yönü ağır basar.

f. Kopuz eşliğinde söylenir.

g. Yiğitlik aşk tabiat konularını işler.

h. Bu şiirlerin İslâm sonrası halk edebiyatındaki adı koşma’dır.

2. Sagu

İslam öncesi Türkler arasında bir kahraman bir devlet büyüğü öldüğünde bunlar için yapılan yuğ adı verilen yas törenlerinde kopuz eşliğinde söylenen şiirlere sagu denir.

a. Ölen bir kişinin arkasından söylenen ağıt şiirleridir.

b. Ölen kişinin kahramanlıklarını başarılarını erdemlerini anlatır; ölümlerinden duyulan üzüntüyü dile getirir.

c. Koşuk nazım şekliyle söylenir.

d. Dörtlükler halinde söylenir.

e. 4+3=7’li hece ölçüsüyle yazılır.

f. Bu şiirlere İslâm sonrası halk edebiyatında “ağıt” Divan edebiyatında “mersiye” denir

g. “Yuğ” denilen ölüm törenlerinde söylenir.

h. Divanu Lûgatit-Türk’teki Alp Er Tunga sagusu bu türün önemli bir örneğidir.

i. Sagu söyleyen kişilere sagucu ya da ağıtçı denir.

Sagu ile koşuk arasındaki benzerlikler:

İkisi de sözlü edebiyat ürünüdür. İkisi de 7li hece ölçüsüyle yazılmıştır. İkisinde de deyimler ve edebi sanatlar vardır. Her ikisi de dörtlüktür. İkisinin de kalıbı 4+3 tür. Uyak şemaları aynıdır.(düz uyak)

Farklılıklar:

Sagunun nazım şekli: sagu
Tema: acı

Koşukun nazım şekli: koşuk
Tema: sevinç savaş aşk

*
Alıntı