Hristiyanlığın batıya doğru yayılmasında, Philadelphia, Sardes ve Thyateira kentlerinin önemli rolü olmuştur. Magnesia da bu dini ilk benimseyen kentlerden olmuş sonra da önemli bir piskoposluk merkezi haline gelmiştir. Sardes'te (Sard) bulunan tapınak günümüze kadar en iyi durumda korunmuş Artemis Tapınaklarından biridir. Tapınağın kalıntıları Bozdağ sırtlarında bulunmaktadır. Önceleri Kybele'ye ait olduğu düşünülen tapınağın, kazılarda çıkarılan yazıtlar sayesinde Artemis' e adandığı anlaşılmıştır. Artemis Tapınağı ilk olarak Lydia Kralı Kroisos tarafından bir sunak olarak kum taşından yaptırılmıştır. Asıl tapınağın yapımına M.Ö.330 yılına doğru başlanmış fakat tamamlanamamıştır. Helenistik dönemde Zeus ve Artemis isimleri kullanılmış, Roma döneminde ise tapınağın batı bölümü Artemis, doğu bölümü Antoninus Pius'a (M.S.138-161) adanmıştır. Çeşitli dönemlere büyük tahriplere uğramış, yapı taşları başka yapıların inşasında kullanılmıştır. Hıristiyan'ların egemenliğinde bulunduğu (M.S.4.yüzyıl),dönemde tapınağın güney-doğu köşesine doğal bir platform üzerine Küçük Bizans Kilisesi yapılmıştır. Artemis Tapınağı ile kilise arasında mimari açıdan hiçbir bağlantı bulunmamaktadır. Yaşanan büyük deprem sonucunda(M.S.17) Sardes büyük oranda yıkılırken tapınakta zarar görmüştür. M.S. II. yüzyıl ortalarına doğru Antonius Pius ve karısı Faustina tarafından onarılarak imparatorların dini törenlerinde kullanılmak üzere iki bölüm eklenmiştir. Tapınak bu dönemde büyük heykellerle süslenmiştir. Bu alanda bulunan Faustina heykelinin başı günümüzde British Museum'da bulunmaktadır. Tapınak, Doğu Roma İmparatoru Büyük Konstantinius'un (324-337) Hıristiyanlığı kabul edişine kadar önemini korumuştur. İmparator Julianus (361-363) tarafından yenilenmiş ancak, İmparator II.Thedosius'un (404-450) çıkardığı paganlığa karşı yasalardan sonra tamamen terk edilmiştir. Amerikan Arkeoloji gurubunun 1910'da başlattığı kazılardan sonra tapınak tümüyle ortaya çıkarılmış, 1961'de kilise onarılmıştır. Yapılan ilk kazılarda çıkartılan eserlerin büyük bölümü yurt dışına kaçırılmıştır. Bunlardan bazıları günümüzde New York Metropolitan Müzesi'nde bulunmaktadır. Anadolu'da bulunan birçok arkeolojik değer gibi yeterli ilgi gösterilmeyen tapınak, turizm açısından sahip olduğu potansiyeli kullanamamaktadır. Çevre düzenlemeleri ve yeterli tanıtım sonucunda ülke turizmi ve Sard ekonomisi açısından büyük bir değer oluşturacağı görülmektedir. Alıntı
