Bir kelimede düz-geniş ünlülerden ( a, e ) sonra –yor eki gelirse, bu ünlüleri darlaştırarak –ı, -i, -u, -ü'ye dönüştürür. Geniş olan ünlülerin daraldığı için bu kurala ünlü daralması denir. Yazma-yor → yazmıyor Anla-yor → anlıyor Hopla-yor → hopluyor Bekle-yor → bekliyor Dilimizde birçok yerde, yanlış ünlü daralması da yapıldığı görülür. Kaynaştırma harflerinden -y'den önce gelen -a, -e ünlüleri konuşmada daralabilir. Ama bu daralma yazıda gösterilmemelidir. Almayan ( Doğru ) → Almıyan ( Yanlış ) Bekleyecek ( Doğru ) → Bekliyecek ( Yanlış ) İstisnalar: Bazı kelimelerde –yor eki kullanılmadığı halde, ünlü daralması olabilir. -de ve -ye kelimelerine ünlü ile başlayan ek geldiğinde araya –y kaynaştırma ünsüzü girer ve bu kaynaştırma ünsüzü kelimelerin kökündeki e'leri i'ye dönüştürür. Diye, diyen, yiyecek, yiyerek. NOT: Ünsüzle biten kelimelere –yor eki geldiğinde, kelimenin kökü ile ekin arasına -ı, -i, -u, -ü yardımcı sesleri gelir. Bu, ünlü daralması ile karıştırılmamalıdır. Buna göre, aşağıdaki kelimelerde ünlü daralması yoktur: Oturuyor, iniyor, bakıyor...
