Ses Olayları - Ünsüz Yumuşaması

Discussion in 'Türkçe-Edebiyat' started by sha., Oct 10, 2009.

  1. sha.

    sha. ..daha çirkin, daha huysuz

    Kelime sonlarında bulunan sert süreksiz ünsüzler ( p, ç, t, k ) ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında yumuşayarak "b, c, d, g ( ğ )" ye dönüşürler. Bu kurala ünsüz yumuşaması denir.

    kitap-ı → kitabı
    umut-u → umudu
    bayrak-ı → bayrağı
    yaprak-ı → yaprağı
    ahenk-e → ahenge
    sağlık-ı → sağlığı

    Yukarıdaki örneklerde görüldüğü üzere sert süreksiz ünsüzler ünlü arasında kalarak yumuşamışlardır.

    NOT: Özel isimlerle yabancı kökenli bazı kelimeler bu kuralın dışındadır.

    Hürriyet-i → Hürriyeti
    Hukuk-a → Hukuka

    İstisnalar:
    1. Tek heceli kelimelerin çoğunda yumuşama olmaz.

    Çit-i → çiti
    Tek-i → teki
    Çöp-ü → çöpü

    2. Tek heceli kelimelerin bazısında ise yumuşama olur.

    Kap-ın → kabın

    3. Özel isimlerde kesinlikle yumuşama olmaz.

    Ürgüp-e → Ürgüp'e
    Zeynep-in → Zeynep'in
    Yozgat-a → Yozgat'a
    Ahmet-a → Ahmet'e

    4. Dilimize Batı ve Doğu dillerinden girmiş birçok kelimede yumuşama olmaz.

    Devlet → imiz,
    Tank → ın
    Hukuk → un
    Hürriyet → imiz
    Sanat → ın
    Millet → in

    5. Fiil kök veya gövdelerine çeşitli yapım ekleri getirilerek türetilen bazı kelimelerde yumuşama olmaz.

    Taşı-t → ımız
    Kon-u-t → un

    DİKKAT: Ünsüz yumuşaması kuralına uymayan kelimeleri, yumuşatarak yazmak yanlıştır.

    Zonguldak → a gittik ( Doğru )
    Zonguldağ → a gittik ( Yanlış )
     
  2. kanki003

    kanki003 New Member

    teşekkürler sayende ödevimi bitirdim :)
     

Share This Page