Türkçe'de Noktalı Virgül Kullanımı

'Türkçe-Edebiyat' forumunda Pl1 tarafından 29 Tem 2012 tarihinde açılan konu

  1. Pl1

    Pl1 Mary Poppins Site Yetkilisi

    NOKTALI VİRGÜL ( ; ) :

    a) Birbirine bağlı olmakla birlikte her biri kendi içinde bağımsız cümlelerin arasında kullanılır.Bu tip cümleler birbirini açıklayan,güçlendiren ,biri diğerine örnek olan cümlelerdir.Bu kullanım özellikle atasözlerinde görülür.

    *Yer üst üste iki kez sarsıldı; halk korkuyla sokaklara fırladı.

    *Kısa bir konuşma yaptı; dinleyiciler onu uzun uzun alkışladı.

    *Horoz ölür; gözü çöplükte kalır.

    *Yalancının evi yanmış; kimse inanmamış

    b) Virgülle ayrılmış sözleri ya da söz gruplarını farklı sözlerden ya da söz gruplarından ayırmak için konur.

    *Sayısal derslerden matematiği,fiziği; sözel derslerden Türkçeyi, coğrafyayı çok seviyorum.

    *Ahmet Haşim, Cenap Şehabettin sembolist; Tevfik Fikret, Yahya Kemal parnasyen şairlerdendir.

    *Erkek çocuklara Ali,Murat,Serhat; kız çocuklarına ise Yeşim, Senem, Serpil adları verilir.

    c) Ögeleri arasına virgül konmuş sıralı cümleleri ayırmada kullanılır:

    *Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.

    *At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.

    *Kel ölür, sırma saçlı olur; kör ölür, badem gözlü olur.

    d) Önceki cümleye “fakat, oysa, lakin, ancak, çünkü…” gibi bağlaçlarla bağlanan cümlelerde bağlaçlardan önce kullanılır:

    *Bu romanı inceledim; fakat pek beğendiğimi söyleyemem.

    *Köye sen git;ancak orada çok fazla kalma.

    *Kazanacağım; çünkü çok çalışıyorum.

    NOT: Noktalı virgül, yukarıda sayılan bağlaçlardan önce kullanıldığı gibi bunların yerine de kullanılabilir.


    *Bugün erken yatmalıyım; yarın sınav var.

    *İşinle ne kadar küçük olursa olsun ilgilen; hayattaki tek dayanağın odur.

    *Sıkı giyinin; dışarısı çok soğuk.

    e) Öğeler arasında anlam karışıklığını önlemek için kullanılır:

    *Murat; Hasan, Ali ve Osman’dan daha çalışkanmış.

    *Elma; armut, muz ve üzümden yararlıdır.

    f)Özneden sonra virgüllerle ayrılan eş görevli sözcükler varsa, özne noktalı virgülle ayrılır.

    *1.yeni grubunun en ünlü temsilcilerinden olan Orhan Veli; dili çok iyi kullanan, okuyucuyu değişik bir romantizme sürükleyen, güçlü bir şairdir.


    Not: Noktalı virgülden ve virgülden sonra gelen sözcükler – özel isim değil iseler - küçük harfle başlar. Diğer noktalama işaretlerinden sonra gelen sözcükler büyük harfle başlar.
     

Bu Sayfayı Paylaş