Türkçe'de Vurgu

'Türkçe-Edebiyat' forumunda sha. tarafından 10 Eki 2009 tarihinde açılan konu

Konu etiketleri:
  1. sha.

    sha. ..daha çirkin, daha huysuz

    Kelime veya cümlelerde herhangi bir hecenin ya da sözcüğün diğerlerine göre daha baskılı yani kuvvetli söylenmesine vurgu denir. Vurgu, anlam yönünden önemli heceleri ya da sözcükleri öne çıkarmaya yarar. Türkçe'de iki çeşit vurgu vardır:

    1. Kelime Vurgusu: Bir kelimede herhangi bir hecenin diğerlerine göre daha kuvvetli söylenmesidir. Kuvvetli söylenen hece olduğu halde bu olay kelimede meydana geldiği için kelime vurgusu olarak adlandırılır. Türkçe kelimelerde vurgu genellikle son hecelerdedir. Kelime vurgusu ile ilgili önemli özellikler şunlardır:

    * Tek heceli kelimelerde vurgu bulunmaz.
    * Vurgu genellikle son hecede bulunur.
    * Kelimeye bir ek getirilirse, son hecedeki vurgu eke geçer. Çünkü bu durumda son hece ektir. Örnek: Kitap -> Kitapçı
    * İki heceden oluşan yer adlarında vurgu genellikle birinci hecededir. Örnek: Konya
    * Pekiştirilmiş kelimelerin başına getirilen heceler vurguludur. Örnek: Masmavi


    2. Cümle Vurgusu: Cümlede herhangi bir kelimenin diğerlerine göre daha kuvvetli söylenmesidir. Türkçe’de genellikle yüklemden bir önceki kelime vurguludur. Aşağıdaki cümlelerde sırasıyla özne, nesne, zarf tümleci e dolaylı tümleç vurgulanmıştır.

    Dün okuldan defteri Ayşe aldı. ( Ayşe: Özne )
    Ayşe, dün okuldan defteri aldı. ( Defteri: Nesne )
    Ayşe, defteri okuldan dün aldı. ( Dün: Zarf Tümleci )
    Ayşe, dün defteri okuldan aldı. ( Okuldan: Dolaylı Tümleç )

    Sınav sorularında vurgu, öğe şeklinde sorulabildiği gibi, "yer, zaman, kişi" şeklinde de sorulabilir.
     

Bu Sayfayı Paylaş